مقاله حقیقت قلب در عرفان اسلامی

مقاله حقیقت قلب در عرفان اسلامی

دانلود مقاله حقیقت قلب در عرفان اسلامی

در قالب Word و در 21 صفحه، قابل ویرایش، شامل:

چکیده

مقدمه

تبیین حقیقت قلب

قلب در نظر جندی

قلب در نظر کاشانی

قلب در نظر فرغانی

مقایسه دیدگاه عرفا و فلاسفه درباره حقیقت انسان

نتیجه‌گیری

منابع

چکیده

حقیقت انسان تنها مرتبه روحی و کمال او، صرفاً تجرد از تعلقات مادی و تبدیل‌شدن به عقول و مجردات نیست، بلکه حقیقت انسان، قلب و هویت جمعی اوست که به‌واسطه احدیت جمعیت خود دریافت‌کننده تجلیات جمعی کمال الهی می‌گردد.

همه بحث‌های عرفان عملی در تبیین منازل و مقامات سلوک الی الله، توصیف حالات قلب است و اساس عرفان نظری، در توضیح هستی و تعینات آن، در حقیقت بیان قلب یا حقیقت انسان است که «من عرف نفسه فقد عرف ربه». قلب با حرکت و سلوک باطنی خود در مراتب وجود، می‌تواند به بالاترین و کامل‌ترین مرتبه ظهور برسد؛ یعنی تعین اول که باطنی‌ترین تعین، منشأ و اصل همه ظهورات است و نهایت درجه معرفت حق‌تعالی در این مرتبه حاصل می‌گردد.

نوع انسان به دلیل برخورداری از حقیقت قلبی، استعداد جمع تمام حقایق اسمایی را دارد. این قابلیت تنها در افرادی که از آن‌ها با عنوان خلیفه و حجت خداوند یاد می‌شود، به فعلیت کامل می‌رسد؛ ازاین‌رو، درجه کمال و مقام هر فرد انسانی، وابسته به میزان فعلیت رساندن این استعداد و ابراز حقیقت انسانی خویش است.

مقدمه

مقصود خداوند متعال از آفرینش، حصول کمال جلا و استجلا است. این هدف تنها در حقیقتی با ویژگی‌های خاص که از آن به «حقیقت قلبی» یاد می‌شود، ممکن می‌گردد. «قال الله تعالی ما وسعنی أرضی و لاسمائی و لکن وسعنی قلب عبدی المؤمن» (مجلسی، 1403 ق، ج 55، ص 39). قلب می‌تواند با سلوك الی الله، در مسیر کمال قرار گرفته و با جمع جمیع مراتب، قابل ظهور تجلی احدی با همه دارایی‌های آن گردد و به قرب حق نائل آید. قونوی می‌نویسد:

آن صورت انسانی که در پایان قوس نزول حاصل می‌شود، اگر از کسانی باشد که قدم در راه سلوك گذارد و راه عروج در پیش گیرد و با نفوس و عقول متحد شده، از تعینات و قیود رها شود و در نهایت با تعین اول و برزخیتی که سرچشمه و مرتبه اصلی اوست، یکی گردد، در این صورت است که به بالاترین مرتبه کمال انسانی می‌رسد و مدد و فیض مطلق الهی که از تعین اصلی و برزخیت اولی نزول کرده است، پس از رسیدن به نهایت درجه کثرت دوباره در قوس صعود از طریق انسان خود را به وحدت می‌رساند (قونوی، 1371، ص 187).